09982339090 - 02144972785 - 02144972638
دیدبان سنجش امیرکبیر
09982339090 - 02144972785 - 02144972638
dsak13583@gmail.com
به منظور کنترل کیفیت قطعات، خط جوش‌ها و مقاطع فلزی از تست‌های غیر مخرب یا NDT و در بعضی مواقع از تست‌های مخرب یا DT استفاده می‌کنند.
شرکت دیدبان سنجش امیرکبیر با دارا بودن نیروهای متخصص کلیه این تست‌ها را برای بازرسی مخازن تحت فشار و… انجام می‌دهد.
در انجام این تست‌ها نمونه مورد نظر آسیبی نمی‌بیند و به همین دلیل هزینه و زمان کمتری برای بازرسی صرف می‌شود. امروزه انواع تست‌های NDT عبارتند از:
وقتی صحبت از ایمنی، دوام و کیفیت در صنعت به میان می آید، هیچ چیز به اندازه آزمایش و بررسی دقیق مواد و تجهیزات اهمیت ندارد. درست در همین نقطه است که انجام تست های مخرب و غیر مخرب به عنوان دو روش حیاتی وارد میدان می شوند. این تست ها نه تنها کیفیت جوش کاری و قطعات را بررسی می کنند، بلکه می توانند آینده یک پروژه را رقم بزنند.
اما تست مخرب چیست؟ چه تفاوتی با تست غیر مخرب دارد؟ در چه شرایطی از هر یک استفاده می شود؟ اگر مهندس، تکنسین یا مدیر پروژه هستید و با بازرسی مخازن تحت فشار سر و کار دارید، یا می‌خواهید بدانید مخازن تحت فشار چیست و چطور باید کنترل شوند، شناخت انواع تست های غیر مخرب و انواع تست های مخرب برایتان ضروری است.
در ادامه به سراغ جزئیات می رویم؛ از معرفی روش ها گرفته تا بررسی استاندارد تست های غیر مخرب و استاندارد تست های مخرب، همراه با کاربردها و مزایای هر روش. همچنین به طور خاص درباره انواع تست جوش غیر مخرب صحبت می کنیم و نقش کلیدی این تست ها را در کنترل کیفیت صنعتی بررسی خواهیم کرد. اگر به دنبال راهی مطمئن برای پیشگیری از خطاهای پرهزینه هستید، این مطلب همان چیزی است که نیاز دارید.
در صنایع حساس و حیاتی مانند نفت، گاز، پتروشیمی، هوافضا و ساخت تجهیزات تحت فشار، رعایت استانداردها یک الزام است، نه یک انتخاب. برای انجام تست های مخرب و غیر مخرب، وجود استانداردهای معتبر بین‌المللی باعث می شود نتایج آزمایش ها قابل اعتماد و قابل تکرار باشند. این استانداردها چارچوبی مشخص برای نحوه اجرای آزمون، تجهیزات مورد استفاده و تفسیر نتایج ارائه می دهند و نقش مهمی در کنترل کیفیت نهایی محصول ایفا می کنند.
استاندارد تست های مخرب معمولاً شامل آزمو نهایی نظیر کشش، ضربه، خمش و سختی‌سنجی هستند. از معتبرترین منابع استانداردهای مربوط به این تست ها می توان به ASTM (استانداردهای مواد آمریکا) و ISO (سازمان بین المللی استاندارد سازی) اشاره کرد. به عنوان مثال، استاندارد ASTM E8 برای تست کشش فلزات و ISO 148 برای آزمون ضربه شارپی کاربرد دارند.
در مقابل، استاندارد تست های غیر مخرب مجموعه ای گسترده از روش های بازرسی را در بر می گیرد که بدون ایجاد آسیب، کیفیت و سلامت قطعه را بررسی می کنند. این استانداردها شامل روش هایی مانند التراسونیک (UT)، رادیوگرافی (RT)، ذرات مغناطیسی (MT) و نفوذ مایع (PT) هستند. استانداردهایی مانند ASME Section V، ISO 9712 و EN 473، راهنمای کاملی برای اجرای انواع تست های غیر مخرب ارائه می دهند.
اجرای دقیق این استانداردها، به ویژه در پروژه هایی مانند بازرسی مخازن تحت فشار یا بررسی قطعات حیاتی، نه تنها ضامن کیفیت بلکه تضمین کننده ایمنی در بلند مدت است. رعایت استاندارد در تست ها باعث می شود که تشخیص عیوب ساختاری، ترک ها و ناپیوستگی ها با دقت بالا و بدون خطا صورت گیرد. به همین دلیل، استفاده از استانداردهای به روز جهانی در هر دو نوع تست، شرط اصلی موفقیت در فرآیند بازرسی فنی است.
وقتی صحبت از ارزیابی کیفیت یک قطعه صنعتی یا ساختار فلزی به میان می آید، اولین دغدغه مهندسان این است: چگونه می توان عیوب داخلی یا سطحی را بدون آسیب زدن به قطعه شناسایی کرد؟ پاسخ این سوال در مفهوم تست غیر مخرب نهفته است.
اما واقعاً تست غیر مخرب چیست؟ به زبان ساده، این نوع تست روشی برای بررسی وضعیت فنی و ساختاری مواد است، بدون آنکه به آن ها آسیبی وارد شود یا عملکردشان مختل گردد. این روش ها به ویژه در صنایعی مثل نفت و گاز، هوافضا، ساختمان سازی، ساخت مخازن و لوله ها کاربرد حیاتی دارند.
یکی از مهم ترین مراحل در ارزیابی کیفیت و ایمنی قطعات صنعتی، انتخاب روش مناسب برای بررسی آن هاست. بسته به نوع پروژه و حساسیت قطعه، از میان انواع تست های مخرب و غیر مخرب یکی یا هر دو استفاده می شود. شناخت صحیح این روش ها، پایه ای ضروری برای تصمیم گیری مهندسی، کنترل کیفیت و جلوگیری از بروز خسارات سنگین است.
در تست‌های مخرب، قطعه یا نمونه مورد بررسی تا مرز شکست یا تغییر شکل شدید آزمایش می شود. این روش ها برای تحلیل ویژگی های مکانیکی و ساختاری مواد کاربرد دارند. برخی از مهم ترین انواع تست های مخرب عبارت‌اند از:
در مقابل، تست های غیر مخرب به روش هایی اطلاق می شود که بدون آسیب به قطعه، اطلاعات دقیقی درباره سلامت داخلی و سطحی آن ارائه می دهند. این روش ها برای بازرسی مخازن، لوله کشی ها، سازه های جوش خورده و بسیاری از قطعات حیاتی به کار می روند. مهم ترین انواع تست های غیر مخرب شامل موارد زیر است:
برای ارزیابی کیفیت و سلامت مواد، انتخاب روش مناسب تست، تنها به نوع ماده یا قطعه بستگی ندارد؛ بلکه نوع کارکرد تست نیز نقش تعیین کننده ای در انتخاب روش دارد. از این منظر، انجام تست های مخرب و غیر مخرب را می توان بر اساس اهداف و مکانیزم عملکردشان به دسته های مختلف تقسیم کرد. هر تست با هدف خاصی طراحی شده و اطلاعات متفاوتی را در اختیار مهندسین کنترل کیفیت قرار می دهد.
این نوع تست ها برای بررسی رفتار ماده یا قطعه در شرایط عملیاتی انجام می شوند. مثلاً تست فشار برای بررسی مقاومت مخازن تحت فشار در شرایط واقعی کاری، یا تست های حرارتی برای سنجش مقاومت در دماهای بالا.
هدف این تست ها بررسی سلامت ساختاری و وجود هرگونه نقص داخلی یا سطحی است. اغلب تست های غیر مخرب مانند تست التراسونیک، رادیوگرافی و ذرات مغناطیسی در این دسته قرار می گیرند، چرا که بدون آسیب به قطعه، اطلاعات دقیقی از ساختار آن ارائه می دهند. این دسته، نقش مهمی در کنترل کیفیت در سازه های جوش خورده، خطوط لوله و اتصالات حساس دارند.
این دسته شامل انواع تست های مخرب نظیر کشش، خمش، ضربه و سختی سنجی می شود. هدف آنها سنجش مقاومت و خواص فیزیکی ماده است. هرچند قطعه در حین تست از بین می رود، اما نتایج حاصل از این روش ها بسیار دقیق و قابل تحلیل هستند.
در این گروه، تمرکز بر کشف ترک ها یا ناپیوستگی های سطحی یا نزدیک به سطح است. تست مایع نافذ (PT) برای تشخیص عیوب سطحی، و تست ذرات مغناطیسی (MT) برای بررسی ترک های نزدیک به سطح در فلزات فرومغناطیسی از نمونه های رایج اند.
این تست ها، مثل تست جریان گردابی (ET)، عمدتاً در بازرسی های دوره ای و نگهداری پیشگیرانه به کار می روند. استفاده منظم از این روش ها در بازرسی مخازن می تواند از وقوع خرابی های پرهزینه جلوگیری کند.
شناخت استاندارد تست های غیر مخرب و استاندارد تست های مخرب در هر گروه، تضمین می کند که ارزیابی ها دقیق، علمی و قابل استناد باشند. هرچند انتخاب روش تست باید توسط متخصصان صورت گیرد، اما آشنایی با تست غیر مخرب چیست و تست مخرب چیست به همه افراد درگیر در صنعت کمک می کند تصمیمات آگاهانه تری بگیرند.
در کنار دسته بندی های رایج از نظر ساختاری یا کارکردی، یکی دیگر از شیوه های دقیق برای طبقه بندی انواع تست های مخرب و غیر مخرب، توجه به نوع آنالیز یا تجزیه و تحلیل داده های حاصل از تست است. هر روش تست، بسته به مکانیزم فنی خود، اطلاعات خاصی تولید می کند که با تحلیل مناسب، می توان به نتایج ارزشمند مهندسی رسید.
در تست های مخرب، آنالیز مکانیکی پایه و اساس کار است. آزمون هایی مانند کشش، خمش، خزش و ضربه با هدف بررسی رفتار ماده در برابر نیروهای مکانیکی انجام می شوند. نتایج این تست ها شامل نمودار تنش – کرنش، حد تسلیم، استحکام کششی و مقاومت ضربه ای هستند. استفاده از استاندارد تست های مخرب مانند ASTM E8 یا ISO 6892 باعث می شود این تحلیل ها قابل مقایسه و تکرارپذیر باشند.
در بسیاری از تست های غیر مخرب، مانند تست رادیوگرافی (RT) یا تست مایع نافذ (PT)، اطلاعات به صورت تصویری ثبت می شوند. اپراتور یا مهندس NDT با تفسیر تصاویر حاصل، به دنبال نشانه هایی از عیوب سطحی یا داخلی می گردد. تفسیر دقیق این تصاویر، نیازمند مهارت بالا و آشنایی با استاندارد تست های غیر مخرب مانند ASME Section V یا ISO 9712 است.
برخی روش های پیشرفته تر مانند تست التراسونیک (UT) یا جریان گردابی (ET)، نتایج را به صورت سیگنال های دیجیتال یا امواج بازتابی ارائه می دهند. آنالیز این سیگنال ها، به کمک نرم افزار و ابزارهای تحلیلی، به شناسایی ترک ها، ناپیوستگی ها و تغییرات چگالی در قطعه منجر می شود. این روش ها برای بازرسی مخازن و سازه های حساس بسیار کاربردی هستند.
در برخی تست های غیرمخرب تخصصی تر مانند ترموگرافی مادون قرمز (IR Thermography)، آنالیز بر اساس توزیع حرارتی سطح قطعه انجام می شود. با تشخیص نواحی با رفتار حرارتی غیرطبیعی، می توان به وجود عیوب زیرسطحی پی برد.
در برخی موارد، به ویژه در بررسی جوش یا خوردگی، نیاز به تست هایی با ماهیت شیمیایی وجود دارد. این تست ها ممکن است مخرب یا غیرمخرب باشند و معمولاً برای بررسی ترکیب مواد یا آلودگی های سطحی مورد استفاده قرار می گیرند.
درک تفاوت بین این شیوه های آنالیز، به انتخاب صحیح روش تست کمک می کند. اینکه تست غیر مخرب چیست و یا تست مخرب چیسشت، تنها نیمی از مسیر است؛ بخش مهم تر، نحوه تحلیل داده های به دست آمده و بهره گیری از آن ها در تصمیم گیری مهندسی و کنترل کیفیت محصول نهایی است.
از مهم ترین مزایای استفاده از انواع تست های غیر مخرب می توان به موارد زیر اشاره کرد:
روش هایی مانند آزمون التراسونیک، رادیوگرافی صنعتی، ذرات مغناطیسی، مایع نافذ و جریان گردابی، تنها بخشی از خانواده بزرگ تست های غیرمخرب هستند. این روش ها بسته به نوع متریال، ضخامت، شکل هندسی و موقعیت قطعه انتخاب می شوند.
در صنایع حساس مانند بازرسی مخازن، عدم استفاده از تست های غیر مخرب می تواند به فجایع جبران ناپذیر منجر شود. بنابراین رعایت دقیق استاندارد تست های غیر مخرب نظیر ISO 9712 یا ASME Section V ضروری است.
همانطور که بیان شد انجام این تست ها نیاز به مهارت، تخصص و تجربه بازرس دارد تا اطلاعات به درستی تجزیه و تحلیل شود. شرکت دیدبان سنجش امیرکبیر در سال های اخیر با به کارگیری نیروهای متخصص و باتجربه در این حوزه خدمات با کیفیتی را ارائه می دهد. برای کسب اطلاع بیشتر در مورد این تست ها می توانید در صفحه تماس با ما در ارتباط باشید.
این شرکت با توجه به خط مشی کیفیت خود و با تکیه بر امکانات و نیروی انسانی متخصص، در جهت گسترش حوزههای کاری به عنوان یک سازمان یادگیرنده موفق به عضویت در جامه ممیزی ایران، عضویت در اتاق بازرگانی، صنایع معادن و کشاورزی ایران، عضویت در انجمن خوردگی ایران، انجمن آزمونهای غیر مخرب شده است.
تمامی حقوق مادی و معنوی متعلق به شرکت فنی و مهندسی دیدبان سنجش امیرکبیر می باشد.
Copyright © 2024 dsa-co.com
طراحی و خدمات سئو با افتخار
