در این مقاله می خواهیم به بازرسی غیر مخرب تست ut بپردازیم. قبل از این موضوع باید بدانیم که این تست ها چه دستاورد هایی برای صنعت دارد که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد. این تست ها انواع مختلفی دارند که در این بلاگ به آزمایش ut اشاره خواهیم نمود.
دستاوردهای تست های مخرب و غیر مخرب در صنعت
آزمون های مخرب (DT):
- ارزیابی دقیق خواص مواد: تنش، کرنش، چقرمگی، سختی و … را با جزئیات بالا اندازه گیری می کنند.
- تعیین رفتار مواد در شرایط مختلف: عملکرد مواد در برابر نیرو، حرارت، خوردگی و … را شبیه سازی می کنند.
- شناسایی عیوب و نواقص: ترک، حفره، تخلخل و … را در مواد آشکار می نماید.
- بهبود فرآیندهای تولید: اطلاعات لازم برای ارتقای کیفیت و کارایی فرآیندها را ارائه می دهند.
- کنترل کیفیت در صنایع مختلف: از هوا فضا و خودرو سازی تا ساختمان و نفت و گاز کاربرد دارند.
آزمون های غیر مخرب (NDT)
- ارزیابی بدون آسیب به قطعه: امکان تست قطعات در حال کار و بدون نیاز به نمونه برداری را فراهم می کنند.
- کاهش هزینه ها: به صرفه تر از تست های مخرب هستند، زیرا نیازی به نمونه سازی و از بین بردن قطعه نیست.
- افزایش ایمنی: احتمال بروز خطرات ناشی از خرابی قطعه در حین تست را از بین می برند.
- شناسایی عیوب پنهان: می توانند عیوب زیر سطحی را که با چشم قابل مشاهده نیستند، آشکار کنند.
- پایش سلامت سازه ها: برای بررسی سلامت پل ها، خطوط لوله، مخازن و … در حین کار استفاده می شوند.
نقش مکمل
- تست های مخرب و غیر مخرب در کنار هم اطلاعات کاملی از خواص و وضعیت مواد ارائه می دهند.
- انتخاب روش تست مناسب به عوامل مختلفی مانند نوع ماده، هندسه قطعه، کاربرد نهایی و غیره بستگی دارد.
تست های مخرب و غیر مخرب نقش کلیدی در تضمین کیفیت، ایمنی و قابلیت اطمینان محصولات در صنایع مختلف دارند. این تست ها به طراحان، مهندسان و بازرسان کمک می کنند تا از سلامت و عملکرد صحیح مواد و سازه ها اطمینان حاصل کنند.
تست ut چیست
تست التراسونیک (UT) یکی از روش های آزمون های غیر مخرب (NDT) است که از امواج فرا صوت برای بازرسی و شناسایی عیوب در مواد مختلف، به خصوص قطعات فلزی استفاده می کند. در این روش، امواج صوتی با فرکانس بالا (معمولاً بین 0.5 تا 25 مگاهرتز) توسط یک مبدل (Transducer) به داخل قطعه مورد نظر فرستاده می شوند.
این امواج در صورت برخورد با عیوب یا ناپیوستگی ها مانند ترک، حفره، تخلخل و غیره منعکس شده و به مبدل باز می گردند. با تجزیه و تحلیل الگوی بازتاب امواج می توان به موقعیت، اندازه و نوع عیب پی برد.
کاربردهای تست التراسونیک یا تست غیر مخرب فراصوت
- بازرسی جوش ها: یکی از متداول ترین کاربردهای UT، بررسی کیفیت جوش ها در صنایع مختلف مانند نفت و گاز، ساختمان، هوا فضا و … است.
- شناسایی عیوب در قطعات: از UT برای یافتن در قطعات فلزی، پلاستیکی و سرامیکی استفاده می شود.
- اندازه‌گیری ضخامت: UT می تواند برای تعیین ضخامت دیواره لوله ها، مخازن و سایر سازه ها به کار رود.
- بررسی خوردگی: UT برای شناسایی و ارزیابی میزان خوردگی در فلزات استفاده می گردد.
- تشخیص خواص مواد: UT می تواند برای تعیین خواصی مانند مدول یانگ، نسبت پواسون و چقرمگی مواد به کار رود.
بیشتر بخوانید:
تست جوش ut
- غیر مخرب: به قطعه مورد آزمایش آسیبی نمی رساند.
- دقت بالا: می تواند عیوب ریز و پنهان را نیز شناسایی کند.
- قابلیت نفوذ بالا: امواج فراصوت می توانند به اعماق مواد نفوذ کنند.
- تنوع کاربرد: برای طیف وسیعی از مواد و قطعات قابل استفاده است.
- حمل و نقل آسان: تجهیزات UT معمولاً قابل حمل و نقل هستند و می توان از آنها در محل انجام تست استفاده کرد.
معایب UT
- هزینه بالا: تجهیزات UT نسبتاً گران هستند.
- نیاز به اپراتور متخصص: انجام UT نیاز به اپراتور آموزش دیده و ماهر دارد.
- محدودیت در برخی مواد: امواج فرا صوت به خوبی از برخی مواد مانند چدن عبور نمی کنند.
- نیاز به سطح صاف: برای انجام تست سطح قطعه باید صاف و عاری از عیوب ظاهری باشد.
در مجموع، تست التراسونیک (UT) یک روش قدرتمند و کارآمد برای بازرسی و شناسایی عیوب در مواد مختلف است. این روش به طور گسترده در صنایع مختلف برای تضمین کیفیت و ایمنی محصولات و سازه ها به کار می رود.
بازرسی دستگاه تست UT چگونه انجام می شوند؟
مراحل کلی انجام تست التراسونیک (UT):
- آماده سازی سطح: سطح قطعه مورد آزمایش باید تمیز، خشک و عاری از هرگونه آلودگی یا ناهمواری باشد.
- انتخاب مبدل: مبدل مناسب با توجه به فرکانس، نوع ماده و ضخامت قطعه انتخاب می شود.
- اعمال ژل: ژل بین مبدل و سطح قطعه اعمال می شود تا امواج فرا صوت به طور کامل به داخل قطعه منتقل شوند.
- اسکن قطعه: مبدل بر روی سطح قطعه حرکت داده می شود و امواج فرا صوت به داخل آن فرستاده می شوند.
- تجزیه و تحلیل سیگنال ها: سیگنال های بازتابی از عیوب توسط دستگاه UT تجزیه و تحلیل می شوند.
- تفسیر نتایج: اپراتور UT با توجه به سیگنال های دریافتی، نوع، موقعیت و اندازه عیوب را تعیین می کند.
- مستند سازی: نتایج تست در قالب گزارش کتبی یا نمودار ثبت می گردد.
نکات مهم در انجام تست التراسونیک (UT):
- اپراتور UT باید از مهارت و تجربه کافی در انجام این تست برخوردار باشد.
- تجهیزات UT باید به طور مرتب کالیبره و calibrated شوند.
- استانداردهای مربوطه باید در انجام تست رعایت شوند.
- نتایج تست باید به طور دقیق ثبت و مستند گردد.
انواع روش های بازرسی التراسونیک (UT):
- تست پالس-اکو (Pulse-Echo): متداول ترین روش UT است که از بازتاب امواج فرا صوت برای یافتن عیوب استفاده می کند.
- تست TOFD (Time of Flight Diffraction): برای تشخیص عیوب تخت و نازک مانند ترک های ظریف به کار می رود.
- تست Phased Array: از چندین مبدل برای ایجاد امواج فرا صوت با زاویه های مختلف استفاده می کند و اطلاعات دقیق تری از عیوب ارائه می دهد.
کاربردهای خاص تست التراسونیک (UT):
- بازرسی جوش های ذوبی: برای بررسی کیفیت جوش ها در لوله ها، مخازن، سازه های فلزی و … استفاده می شود.
- بازرسی قطعات فورجینگ و ریخته گری: برای یافتن ترک، حفره، تخلخل و سایر عیوب در قطعات فورجینگ و ریخته گری به کار می رود.
- بازرسی لوله ها و خطوط لوله: برای شناسایی خوردگی، فرسایش، ترک و سایر عیوب در لوله ها و خطوط لوله استفاده می گردد.
- بازرسی قطعات هوا فضا: برای بررسی سلامت و یکپارچگی بال ها، موتور ها و سایر اجزای هواپیما بکار می روند.
مزایای استفاده از روش های بازرسی التراسونیک (UT):
- دقت بالا: می تواند عیوب ریز و پنهان را نیز شناسایی کند.
- قابلیت نفوذ بالا: امواج فرا صوت می توانند به اعماق مواد نفوذ کنند.
- غیر مخرب: به قطعه مورد آزمایش آسیبی نمی‌رساند.
- تنوع کاربرد: برای طیف وسیعی از مواد و قطعات قابل استفاده است.
معایب استفاده از روش های بازرسی التراسونیک (UT):
- هزینه بالا: تجهیزات UT نسبتاً گران هستند.
- نیاز به اپراتور متخصص: انجام تست UT نیاز به اپراتور آموزش دیده و ماهر دارد.
- محدودیت در برخی مواد: امواج فرا صوت به خوبی از برخی مواد مانند چدن عبور نمی کنند.
- نیاز به سطح صاف: برای انجام تست UT سطح قطعه باید صاف و عاری از عیوب ظاهری باشد.
سخن آخر
برای انجام بازرسی غیر مخرب تست ut ابتدا باید شرکت های بازرسی را شناسایی و بعد با آنها در ارتباط بود. همچنین با نحوه کار این شرکت ها، جهت این تست ها و زمان لازم برای تکمیل این روند اطلاعاتی را دریافت نمایید.
برای معرفی یکی از بهترین گزینه ها جهت انجام این تست ها می توان به شرکت دیدبان سنجش امیر کبیر اشاره نمود. این مجموعه با کادری مجرب و متخصص در انواع تست های مخرب و غیر مخرب می تواند شما را در روند پیشرفت و توسعه کار به خوبی کمک نماید.
یک پاسخ